Sayı 3 / Kasım-Aralık 2011

AKP burjuvazinin gelişmesini ve dünya pazarıyla entegrasyonunu öncelikli amaç edinmiş bir parti olarak, hükümet olduğu günden itibaren, başta muhafazakar kesim olmak üzere değişik burjuva akımlardan eski yeni parlamenter kişi ve gruplan etrafında topladı.

12 Eylül askeri faşist darbesiyle de sağlamlaştırılan, generallerin MGK kurumuyla devleti yönetmesine karşı, hükümette kalabilmek ve devlet iktidarını ele geçirmek için elverişli iç ve uluslararası koşullardan yararlandı.

Kuzey Afrika ve Ortadoğu’da emperyalizmin dayanağı olan rejimleri temelinden sarsarak Akdeniz’in Avrupa yakasında İspanya ve Yunanistan’a yayılan ve İngiltere’ye dek uzanan isyan dalgası, Uluslararası Devrimci ve Komünist Harekete (UDKH) çok önemli tarihsel fırsatlar sundu/sunuyor. UDKH, süreçten doğru dersler, sonuçlar ve görevler çıkararak ilerlerse, emperyalist ideolojik-siyasi-örgütsel ve askeri kuşatmayı yarma ve çoktan beri içinde bulunduğu ideolojik ve örgütsel krizi aşma yönünde çok önemli adımlar atabilir. Sürece dair teorik analiz, verilecek yanıt ve buradan geliştirilecek pratik müdahale hattı, bir dönüm noktası olabilir. Devrimci süreç sonuçlanmadığı gibi, gerici rejimler yeni biçimlerle sürdürülse dahi devrimci ayaklanmaların dersleri zengin bir deneyim ve değerlendirme kaynağı olmayı sürdürecektir.

Röportaj: Zehra Akdağ

Merkez Komitesi’nden Uluslararası İlişkiler Sorumlusu Muhammed Fahreddin ve Mısır’daki diğer örgütlerle iletişimden sorumlu parti sözcüsü Essam Shaban ile Mısır’da yaşanan ve yaşanmakta olan devrimci süreci konuştuk. Muhammed Fahreddin ile Essam Shaban’ın anlatımları, Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde gelişen devrimci sürecin nedenlerini, tarihsel ve güncel temellerini ve seyrini anlamaya hizmet ettiği kadar, bölgedeki devrimci ve komünist örgütlenmelerin, kısacası dünyanın çok çeşitli yerlerinde patlak veren bir dizi isyanda tartışma konusu ettiğimiz devrimci öznelerin durumuna, yaklaşımına ve hedeflerine ilişkin de önemli ipuçları sunuyor. Essam Shaban, Ağustos ayında ülkemize gelerek Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu’nun İzmir Dikili’deki yaz kampına katılmıştı.

*Kendinizi tanıtır mısınız?

Adel: Partimiz 3 Ocak 1986’da kuruldu. Geçmiş ML akımların, 60’lı 70’li yıllardaki deneyimlerinin üstüne kuruldu. Kuruluşunun hemen ardından hızlı bir biçimde ağır saldırılara uğradı. 60’lı 70’li yıllarda Tunuslu Emekçiler isimli bir örgüt vardı. Bu örgüt tasfiye edildi. Yöneticileri özel güvenlik mahkemelerinde yargılandı. 80’de bunlar bırakıldılar. Bu örgütün kadroları bizim kurucularımız arasındadır.

Tunuslu sendikal hareketlerin yapısı, komünist parti, Uluslararası Komünist Hareketin değerlendirmesi tartışıldı. Troçkist, Maoist, anarşist akımlar vardı. 80’li yıllar ve 90’lı yılların ilk yarısında tartışmalar sürdürüldü. Burada dokümanımız çıktı.

Şili’den Komünist Parti (Proleter Eylem) - PC(AP) Merkezi İletişim Komitesi ile Şili’deki gençlik isyanının nedenlerini ve geleceğini konuştuk.

*Şili’de gençlik neden isyan ediyor? Somut talepleri neler ve isyanın daha derindeki sebepleri neler?

Somut talepler; eğitimde kâra son, halk için ve nitelikli eğitim. Bu talebi anlamak için, Şili’de eğitimin büyük bölümünün, temel, orta ve yüksek eğitim düzeyleri gibi çeşitli düzeylerde, pazarın bir parçasını oluşturduğunu ve arz talep üzerinden işlediğini göz önünde bulundurmak gerekir, öyle ki yüksek eğitim ya da üniversite eğitimi emekçi çocuklarına yasak hale gelir. Eğer bunlar, eğitimlerini tamamladıktan sonra ancak birkaç yıllık çalışmayla ödeyebilecekleri şekilde yüksek faizlerle bankalara borçlanmazlarsa.

İspanyol devletinde 15 Mayıs 2011’de patlak veren eylem dalgası, Kuzey Afrika ve Ortadoğu isyanlarının Akdeniz’in kuzey yakasındaki ilk yansımalarından biri olmuştu. Özellikle üniversiteli, işsiz ve işçi gençlik kitlelerini buluşturan bu hareket burjuva medyanın sınıfsızlaştırma ve siyasetsizleştirme çabalarının da tetiklemesiyle “Öfkeliler” olarak adlandırılıyor. Hareketin ana gövdesi kendisini 15 Mayıs Hareketi adıyla örgütlüyor. 15 Mayıs Hareketi bileşeni Katalan bağımsızlıkçı Maulets gençlik örgütü ile isyanı konuştuk. 1988 yılında kurulan Maulets örgütü, kendisini; son 30 yılını oldukça dağınık ve parçalı geçirmiş olan Katalan sol bağımsızlıkçı hareketinin parçası olarak tanımlıyor.

Darbecilerin yargılanması talebi deyince akla gelen önemli örnek Arjantin deneyimi oluyor. Arjantin’de askeri faşist diktatörlüğe karşı gelişen, Plaza de Mayo Anneleri’nde simgeselleşen ve özellikle son yıllarda faşist diktatörlüğün belli başlı generalleri başta gelmek üzere çok sayıda işkenceci cuntacıyı sanık sandalyesine oturtan hareket, birçok boyutuyla Türkiye ve Kuzey Kürdistan’da da örnek alındı.

Bu deneyimin geçmişi ve bugünüyle incelenmesi, coğrafyamızda da 12 Eylül faşist darbecilerini sanık sandalyesine oturtulması mücadelesine ışık tutacaktır. Tıpkı Plaza de Mayo Anneleri’nin, gözaltında kayıplara karşı mücadelenin yolunu aydınlattığı gibi.

Kürt halkının ulusal varlığının ve ulusal demokratik haklarının, keza Alevi inancının varlığının ve eşit yurttaşlık haklarının inkarı, üzerine cumhuriyetin temellerinin atıldığı Büyük Felaket, Ermeni ulusal jenosidi, Rum, Süryani ve Yahudi ulusal toplulukların uğradığı göçertmeler, zulümler, kırımlar vb. pek çok tezahürleriyle birlikte bütün bunlar devrimci programın ulusal sorun ya da inanç ve vicdan özgürlüğü talep ve konulan kapsamındadır. Yüzleşme ve hesaplaşma eğilimi devrimci programın kimi sorun ve taleplerinin toplumsal eylemin gündemine girdiğini göstermektedir.

Organik Bunalım

İtalyan Komünist Partisi’nin önderi ve teorisyeni Antonio Gramsci; “organik hareketler” ile “konjonktür hareketleri” arasında ayrım yapar. “Konjonktür hareketleri” genellikle rastlantısal ve geçiciyken, büyük bir tarihsel anlam taşımazken, “Organik hareketler” bünyeye bağlı olan ve toplum yapısındaki onulmaz çelişkilerden kaynaklanan olaylardır. Böyle hareketler çok önemli tarihsel ve toplumsal eleştirilere yol açarlar.

Marksist Teori

Yaygın Süreli Yayın
Varyos Yay. San ve Tic. Ltd. Şti. İmtiyaz Sahibi: Şengül Güneş Bali
Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Şengül Güneş Bali

Bize Ulaşın

Çakırağa Mah. Çakırağa Cami Sokak Birlik Apt.
No: 8/10 Aksaray/İstanbul (0212) 529 15 94
E-posta: info@marksistteori.org Twitter: @mt_dergi